تحقیق بررسی مشکلات عاطفی و روانی

دسته بندي : علوم انسانی » روانشناسی
بخشی از متن تحقیق:
قسمت اول

مقدمه :
كودكان و نوجوانان همه روزه با كوله بارى از كتاب ، دفتر و خوراكى به مدرسه مى روند تا بتوانند با كسب علم و دانش ، قدم در راه پيشرفت و ترقى گذارند . آنها هر روز مشق مى نويسند ، درس مى خوانند ، در فعاليت هاى گوناگون كلاسى شركت مى كنند و همه چيز به روال عادى پيش مى رود تا. .. زمانى كه امتحانات شروع مى شوند . از آن پس چنان آرامش و راحتى آنان به هم مى ريزد كه قدرت تمركز و توجه بر روى ساده ترين مسائل و مطالب را هم از دست میدهند .

كودكان از ابتداى آغاز دبستان و زمانى كه وارد مدرسه مى شوند ، هيچ ترس و دلهره و تصورى درباره امتحان و آزمون هاى كلاسى در ذهن ندارند و اساساً روز امتحان با روزهاى ديگر فرقى برايشان نمى كند . اما ، متاسفانه اين والدين ، مربيان و آموزگاران هستند كه بچه ها را نسبت به امتحان ، آشفته و پريشان مى كنند ، تا حدى كه در سال هاى بعد ، چنان دچار اضطراب امتحان مى شوند ، كه از مدرسه رفتن امتناع مى ورزند . مقدار كمى هشدار و ايجاد انگيزه در وجود دانش آموزان موجب برنامه ريزى براى درس خواندن ، افزايش حس مسئوليت و تلاش بيشتر آنان مى شود ، زيرا مى توانند در جهت مثبت از آن استفاده كنند . اما اگر فشار و استرس ايجاد شده بيشتر از حد توان و تحمل آنها باشد ، نتايج ناگوارى در بر خواهد داشت كه مى تواند باعث كاهش يادگيرى و علاقه بچه ها به درس و نهايتاً افت تحصيلى آنان شود .

اضطراب امتحان ، حالت تشويش ، نگرانى و هيجان ناخوشايندى است كه اغلب دانش آموزان و دانشجويان در ايام امتحانات بدان مبتلا مى شوند . گاهى اين اضطراب با سردرد ، سرگيجه ، دل درد ، حالت تهوع ، تپش قلب و
تنگى نفس نيز همراه مى شود .

بسيارى از دانش آموزان قبول دارند زمانى كه عميق تر و دقيق تر درس مى خوانند ، اضطراب كمترى براى امتحان دارند ، زيرا هر چه درباره موضوعى بيشتر مى دانند ، تسلط و اعتماد بيشترى هم نسبت به دانسته هاى شان در خود پيدا مى كنند و با هيجان كمترى بر سر جلسه امتحان حاضر مى شوند . به همين دليل است كه تمامى آموزگاران و مربيان به بچه ها توصيه مى كنند كه عادت به مطالعه و تمرين را همواره به صورت رويه زندگى تحصيلى خود قرار دهند . آنها معتقدند اگر دانش آموزان در خواندن ، نوشتن ، حساب كردن و... مهارت فوق العاده اى هم داشته باشند ، باز به سختى مى توانند زحماتى كه بايد طى يك ترم بر دوش كشند ، يك شبه متحمل شوند . به طور كلى ، اگر بپذيريم كه هدف اصلى از امتحان گرفتن ، ايجاد علاقه و انگيزه بيشتر براى يادگيرى بهتر ، ارزيابى ميزان پيشرفت دانش آموزان و اصلاح روش هاى تدريس آموزگاران است ، على الاصول نبايد موجب ترس و دلهره بچه ها شود . تنها دانش آموزانى از امتحانات و آزمون هاى كلاسى نگران و مضطرب مى شوند كه نسبت به توانايى ها و عملكرد خود در طول ترم اعتماد و اطمينان كافى نداشته باشند .

در اين جا به بررسى روش هاى ساده اى كه والدين و مربيان مى توانند با به كار بردن آنها ، اضطراب امتحان را در بچه ها از بين ببرند ، مى پردازيم :

۱ _ انجام تكاليف درسى ، تمرين حل كردن و.. . بايد از ابتداى سال تحصيلى با نظم و جديت دنبال شود . اگر دانش آموزى در طول ترم تحصيلى خود عملكرد ضعيفى داشته باشد ، تذكر هاى پشت سر هم پدر و مادر در ايام امتحان نه تنها هيچ كمكى به كودك يا نوجوان نمى كند ، بلكه موجب ترس و آشفتگى بيشتر او
هم مى شود .

۲ _ هر گونه سخت گيرى بى مورد و تنبيه دانش آموز به دليل نگرفتن نمرات عالى ، باعث تشديد اضطراب درونى دانش آموز از درس و مدرسه و امتحان مى شود . راه حل نمرات پايين بچه ها در تنبيه كردن آنها نيست ، بلكه در يافتن راهى است براى رفع علت اصلى آن ، كه همانا ضعف يادگيرى كودك است.

۳ _ ترس از شكست و عدم قبولى در دانش آموزانى رشد مى كند كه فكر موفقيت و اول شدن ، ذهن آنها را بيش از حد به خود مشغول كرده است . اگر پدر و مادر خواسته ها و معيارهايى دور از توان و استعداد بچه هاى شان داشته باشند ، آنان را چنان نگران و پريشان مى كنند كه راه دستيابى به موفقيت برايشان غير ممكن و سخت جلوه مى كند .

۴ _ هيچ گاه تفاوت هاى فردى بچه ها را ناديده نگيريد و مرتب نمرات آنها را با هم مقايسه نكنيد ، زيرا همين امر موجب ناراحتى ، فشار روانى و بدبينى نسبت به يكديگر در آنها مى شود . براى تشويق بچه ها به درس خواندن مى توان به آنها دلگرمى داد و با حمايت هاى كلامى مثبت خود ، آنها را نسبت به استعدادهاى بالقوه شان آگاه كرد تا بدين ترتيب ، ريشه هاى ترس و اضطراب را - كه عامل بسيارى از مشكلات روانى است - در آنها از بين برد .

۵ _ ايجاد آمادگى در بچه ها و فراهم آوردن شرايط و امكاناتى كه آنها بتوانند با آرامش و راحتى به مطالعه و درس بپردازند ، مى تواند ترس و اضطراب ناشى از امتحان را كاهش دهد .

۶ _ در مواردى نگرش ها و پيش فرض هاى منفى دانش آموزان درباره نحوه امتحان دادن شان ، به شدت بر روحيه آنها تاثير مى گذارد و موجب اضطراب بچه ها مى شود . مثل وقتى كه دانش آموزى از قبل از امتحان دائم به خود مى گويد : «من هرگز نمى توانم از اين امتحان نمره خوبى بگيرم ...» . در صورتى كه اگر همين دانش آموز بتواند افكار مثبت و اميدواركننده را جايگزين نااميدى و تلقينات منفى اش كند ، قادر خواهد بود با روحيه بهتر و نشاط بيشترى بر سرجلسه امتحان حاضر شود . او مى تواند به خود بگويد: «من اين درس را خوب خوانده ام و مطمئنم كه مى توانم نمره خوبى از آن بگيرم» . (البته او بايد واقعاً درس را خوانده باشد !)

نكاتى كه والدين و اطرافيان بچه ها ، بايد در ايام امتحانات بدان توجه داشته باشند ، عبارتند از :

• جدولى از برنامه امتحانى فرزندان تان تهيه كنيد و به آنها در برنامه ريزى مناسب ، براى مطالعه درس هاى مختلف كمك كنيد .

• با تشويق فرزندان تان در انجام تكاليف و تمرين هاى لازم در ايام امتحانات ، به آنها دلگرمى دهيد .

• به فرزندان تان كمك كنيد تا به تنهايى پاسخ پرسش هاى درسى اش را بيابند .

• در صورت نياز با آموزگار فرزندتان در مورد چگونگى انجام آزمون هاى پايان سال صحبت كنيد و اطلاعات لازم را از او بگيريد .

• فرزندان تان را تشويق كنيد تا در خانه و يا كلاس پرسش هايى را كه نمى دانند ،
بپرسند .

• نقاط ضعف و قوت درسى فرزندان تان را در درس هاى مختلف بشناسيد و حتى الامكان درصدد رفع آنها برآييد .

• به فرزندان تان اطمينان دهيد كه موفقيت آنها براى تان ارزش و اهميت دارد .

• نسبت به خواب ، خوراك و آرامش روانى فرزندان تان در روزهاى امتحان محتاط و دقيق باشيد . دقت داشته باشيد ، شب قبل از امتحان بچه ها به موقع بخوابند و صبح ، صبحانه اى مناسب و كافى بخورند . تصور نكنيد اگر شب قبل از امتحان تا صبح بيدار بمانند ، مطالب در حافظه شان بهتر جايگزين مى شود . اين كار تنها موجب عدم تمركز و خواب آلودگى آنها در سر جلسه امتحان مى شود .